بسم الله الرّحمن الرّحیم
تغییر قبله
در روز 15 رحب سال دوم هز هجرت ، قبلۀ مسلمین از بیت المقدس به سوی کعبه تغییر پیدا کرد .[1]
این برنامه در نماز ظهر در مسجد نبی سالم مدینه اتفاق افتاد و این مسجد بعد از آن مسجد ذی القبلتین نامیده شد .
علّت تغییر قبله
مرحوم محدّث بزرگوار علی بن ابراهیم قمی در کتاب تفسیرش از امام صادق علیه السّلام روایت کرده است که « ... این تغییر قبله به خاطر آن بود که یهودیان ، رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم را سرزنش می کردند و می گفتند : او در امر قبله تابع آنهاست و به سوی قبلۀ آنها نماز می خواند ، چون که آنها قبل از پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم به سمت بیت المقدس نماز می خواندند .
رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم از سرزنش یهود بسیار غمگین و نگران شدند و لذا نیمۀ شب از منزل خارج گردیده و به سوی آسمان نظر می کردند و منتظر بودند که از جانب خداوند در این زمینه فرمانی دریافت کنند . پس فردای آن شب ، وقت نماز ظهر ، پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم در مسجد نبی سالم دو رکعت از نماز ظهر را خوانده بودند که پیک وحی ، جبرئیل نازل شد و دو بازوی آن حضرت را گرفت و به سمت کعبه برگرداند . ... »[2].
و در روایت دیگری که مرحوم شیخ صدوق (ره) در کتاب فقیه ذکر کرده است ، در دنبالۀ روایت چنین آمده که این خبر ( یعنی تغییر قبله به سمت کعبه ) به مسجدی در مدینه رسید در حالی که اهل آن مسجد دورکعت از نماز عصر را خوانده بودند ، پس در همان حال ، به سمت کعبه برگشتند . لذا در یک نماز به دو جهت نماز خواندند . اول نمازشان به سمت بیت المقدس و آخر نمازشان به سمت کعبه بود . به هماین جهت ، آن مسجد به مسجد ذی القبلتین نام گذاری شد .[3]
منبع : maktabosadegh.com
. بحارالأنوار : 84 / 69 / ح 23[1]
. من لا یحضره الفقیه : 1 / 275[3]